Bilimin ve teknolojinin hayatımıza girmesiyle beraber yaşantımız çok fazla değişti ve hızlandı. Özellikle teknoloji endüstrisinde yaşanan bu hızlılık çağın ileri teknoloji yapıları için kapıları aralamıştır. Bunlardan biride işlem hızıdır. Elektronik bir ortamda yapılan bir etkinlik hızı ne kadar fazla ise biz insanlar o kadar mutlu oluruz. Önceki haftalarda bahsetmiş olduğumuz depolama birimleri olan HDD ve SSD’nin yanında 3. bir depolama birimi daha bulunur ve buna RAM denmektedir. Bugünkü yazımızın konusunu da bu başlık oluşturmaktadır.

RAM nedir ve nasıl çalışır?

RAM’in Türkçe anlamı “rastgele erişim hafıza” olarak tanımlanmaktadır. İngilizce açılımı ise “random Access memory”dir. Bunu şöyle açıklayabiliriz. RAM’ler bir depolama birimidir. Ama HDD ve SSD gibi bilgileri veya diğer adıyla verileri sürekli olarak depolamazlar. Aksine elektronik aletten RAM birimine güç gittiği sürece depolama işlemleri gerçekleşir.

RAM’in çalışma prensibi şöyledir: güç kaynağından RAM’e güç aktarılır. Siz açmak istediğiniz programı çalıştırdığınızda RAM çalışmaya başlar. Bundan sonra yapacağınız her işlem (Windows işletim sistemi, internet tarayıcılarını kullanmak, video oyunları oynamak, dizi ve film izlemek vb.) RAM depolama birimine aktarılır ve depolanır. Ayrıca yaptığınız çalışmada lazım olabilecek programları veya işlevleri sizler için daha önceden hazırlayarak depolama kaynağında tutar. Ve lazım olduğunda açacağınız programı hızlıca açıp kullanmanızı sağlamaktadır. Bu çalışma şekli dahili ve harici depolama birimlerine kıyasla daha hızlıdır. Sebebi de şudur: dahili ve harici depolama birimlerinde okuma kafaları veriyi bulmak için uzun süre bizleri bekletmektedir. Dahili depolama birimlerinde kaydedilen bilgi okuma kafasına ne kadar uzak ise o kadar uzun süre gerçekleşirken yakın olduğu takdirde durum tam tersidir. RAM’e gelince burada iş daha basittir. Elektronik ortamda daha hızlı çalışmanızı kolaylaştırmak için programları önceden hazırlar ve çalıştıracağınız programları öngörerek işlem yapmanızı kolaylaştırır.

Biraz öncede dediğimiz gibi verileri sürekli olarak saklayamamaktadır RAM birimleri. RAM’e giden güç kesildiği anda RAM verileri silinerek kaybolur. Bu yüzden RAM’lere “kısa süreli hafıza”da denmektedir.

RAM’in yapısı nasıldır?

RAM’ler bir tümleşik devreler halinde hazırlanmaktadır. RAM devre kartına birçok küçük devre kartı eklenerek (yaklaşık hafıza deposu 2 byte’tır) RAM devre kartını oluşturur. Küçük devre kartları kare şeklinde ve 2 cm genişliğe sahiptirler.

RAM çeşitleri nelerdir?

DRAM (dinamik rastgele erişim hafıza): 1970’li ve 1990’lı yıllarda kullanılan DRAM, RAM verilerinin depolandığı yerdir ve sürekli olarak yenilenmesi gerektiğinden veriler DRAM hücrelerinde toplanır. Her DRAM hücresi bir elektrik kondansatöründe tutulan bir yüke ya da yük eksiğine sahiptir. Bu hücrede bulunan veri, kondansatörden sızan enerjiyi telafi edebilmek için her milisaniyede bir elektronik yükle yenilenir. Bu yüzdende verileri saklamak için yüksek miktarda enerji harcanmaktadır. Dinamik ismini de buradan almaktadır.

SRAM (statik rastgele erişim hafıza): verileri barındırmak için sürekli güce sahip duyan ama devamlı olarak yenilenmeye ihtiyacı olmayan RAM türüdür. SRAM’lerin içinde yük barındıran kondansatör yerine (DRAM’deki gibi), bir ucu 1 ve diğer ucu 0 olarak işlevi ve anahtar görevi gören transistörler bulunur. Ayrıca her hücre için altı adete varan transistör vardır. Bu transistörler verileri daha hızlı işleme ve okuma oranına sahiptir. SRAM’lerin başka bir özelliği ise veri depolaması için aynı anda birkaç transistöre gereksinim duyulmaktadır. SRAM’ler DRAM’lere oranla daha pahalı ve  daha büyüktürler.  

RAM’in kullanım alanları nelerdir?

RAM’ler veri depolayabilen elektronik aletlerin hepsinde kullanılabilir. Güç aktarıldığı sürece depolaması ama işlemleri hızlı gerçekleştirildiği için teknoloji sektöründe çok fazla kullanılmaktadır. Öyle ki bilgisayarlarda, telefonlarda, laptoplarda ve tabletlerde sürekli olarak RAM kullanılmaktadır. Sürekli olarak verilerin depolanmamasından dolayı hafızaları küçüktür. Yani 2-4-8-16 GB’lik hafızalara sahiptirler. Çalıştıracağınız program RAM için fazla geliyorsa program daha yavaş açılacaktır. Burada da yeni bir RAM arayışına girmeniz gerekmektedir.

Bir yazımızın daha sonuna geldik. Bugün sizlerle teknoloji kategorisi altında RAM’in ne olduğunu, nasıl çalıştığını vb. birkaç farklı soruyu sizlerle inceledik. Sorularınız var ise yorumlara bırakabilir yoksa bizi takip edebilirsiniz. Hoş kalın, esenle kalın 🙂