Hayatımız boyunca birçok başarıya ulaşmak isteriz, hayaller kurarız, hayallerimizi gerçekleştirmek için çaba harcarız. Ancak bazen hayallerimizi tam olarak istediğimiz gibi gerçekleştiremediğimiz olur. Bu durum kalıcı bir hal aldığında, yani hayal kurduğumuz belki çok uçuk belki makul şeylerin gerçekleşmiyor oluşunu gördüğümüzde bir çeşit mutsuzluk ve çaresizlik hissine kapılırız. Bu yazımızda psikolojik bir terim olan “Öğrenilmiş Çaresizlik” den bahsedeceğiz. Umarız sizler için faydalı bir bilgilendirme ve yazı olur…

ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK

Tanım olarak öğrenilmiş çaresizlik geçmişte yaşamış olduğumuz durumlar sonucu gerçekleştirmekte olduğumuz bir iş, uğraş ve gayretin sonucunda başarısız olacağımız düşüncesinin psikolojik anlamda kendimize dayattığımız bir kendine acıma psikolojisidir. Yaptığımız hiçbir işte başarılı olamadığımızı, gerçekleştirmekte olduğumuz her şeyin olumsuz sonuçlanacağı fikrine kapılmamıza neden olan bir düşünce halidir. Bu durum başlangıçta tanımladığımız biçimde gelişmiş olsa da bu durumun çeşitli varyasyonlarına farklı şekillerde görmek mümkün.

Kendimize çocukluğumuzda koyduğumuz mesleki hayallerin gerçekleşmediği, almak istediğimiz bir ürünün alamayacağımız düşüncesi, ulaşmak istediğiniz hedefleri başaramayacağımız korkusuyla terk ettiğimiz durumlarda ortaya çıkan öğrenilmiş çaresizlik hemen herkesin psikolojik anlamda düşebileceği bir bataklıktır. Kendimizi başarısız, güçsüz ve yeteneksiz görmemize neden olan bu durumla baş etmek zorundayız. Eğer bu konu da güç gösteremezsek hayatımız boyunca karşımıza çıkan fırsatları ve şansları sırf başarısız olacağımızı düşündüğümüz için yolun başında terk etmiş oluruz.

Öğrenilmiş çaresizliğin birçok örneğine hayatımızın başka yerlerinde de karşılaşarak görebiliriz. Birisine karşı ilgi duyduğumuzda ya da aşık olduğumuzda onunla konuşmaya korkmamızın, bu ilgiyi göstermenin ya da itirafta bulunup bir ilişki yaşayamayacağımız düşüncesine girmemizin sebebi de öğrenilmiş çaresizlik durumudur. Bir başka örnekte bulunacak olursak, sahip olduğunuz bir iş varken karşınıza daha iyi, daha kolay ya da daha çok kazandıran bir iş teklifi çıkar, ancak çalışmakta olduğunuz işten çıkarsanız ve yeni işinizde başarılı olamazsanız işsiz kalmaktan korktuğunuz için, aslında içinizden gelen yeni işte çalışma isteğini korku ile bastırmış olursunuz.

ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK NASIL ÇÖZÜLÜR

Öğrenilmiş çaresizlik kendi düşüncelerimizin bizlere oluşturduğu bir psikolojik baskıdır. Çözümü de yine kendi düşüncelerimizdedir. Öncelikle geçmişte ne yaşarsak yaşayalım, yaşadığımız kötü olayları geride bırakmalıyız. Geleceğe umutla bakmayı bırakırsak, bu çaresizlik hissi sizi her geçen gün karamsar, mutsuz ve korku dolu hallere getirecektir. Geçmişte yapılan her konu üzerine düşünmekten vazgeçin ve yarın daha güzel olacak düşüncesini hep hatırlayın.

Eğer başarısızlık korkusu sürekli olarak aklınızdan geçiyorsa, başarısız olmak kaçınılmazdır. Ancak eğer yaşadıklarımızı her ne olursa olsun tecrübe olarak görüp hayatımıza devam etmek gerekir. Meslek, ilişkiler vb. her konu da durum aynıdır. Yaşadığımız hiçbir şey büyük bir yıkım getirmez, yalnızca o an yaşadığımız üzüntü sizlere öyleymiş gibi hissetmenize neden olur, bu üzüntüyü sizler kendinize takıntı haline getirdiğinizde çaresizlik hissi aklınızı kemirmeye başlayacaktır. Yaşadığınız kötü şeyleri o anın etkisiyle yaşayın ve bir süre sonra geri de bırakıp devam edin.

Her yaptığımız işte başarıyı beklememeliyiz. Eğer bir konu da çok büyük umut ve beklenti içerisindeyseniz, aldığınız olumsuz bir sonuç sizlere yıkıcı bir etki yaratabilir. Bu nedenle her zaman bir hayali ya da planı olumlu olduğu kadar olumsuz yönüyle de düşünmeyi unutmayın. Kendiniz yormayın ve mutlu olup keyif almaya bakın. Umarız yazımızı beğenmişsinizdir. Herkese iyi günler dileriz, okur kalın…