Para piyasalarında ve ekonomi terimleri arasında sıkça duyduğumuz faiz kavramını sizler için araştırdık ve inceledik. Bu yazımızda özellikle bankaların yatırımcıları kendilerine çekmek için başvurduğu, belirlenen bir taahhüt ile geri ödeme sağladığı faizi adım adım sorular ve başlıklar ile inceleyelim.
FAİZ NE KADAR ÖNEMLİDİR
Faiz ülkelerin ekonomisi açısından büyük bir öneme sahiptir. Herkes tarafından kötü ve yanlış olarak bilinen faiz, şirketler, bankalar hatta devletler tarafından kullanılan ve yararlanılan bir yatırım dönütüdür. Faiz tahvil satışları, EFT ya da direkt olarak vadeli hesaplar aracılığıyla yatırımda bulunan insanların kar ettiği, satın alma işlemleri gerçekleştirirken birçok kurumun ödeme esnasında aldığı kar yüzdesidir. Faiz çeşitli işletmelere kar ettirdiği gibi yatırımcılara da kazanç sağlamaktadır. Faizin olmadığı bir piyasa söz konusu değildir. Çünkü faiz verenler temelde yatırımcılardan borç almaktadır. Bu borçlar geri ödeme sürecine kadar karşılığında ufak çaplı geri ödemeler ile bu paraları toparlanmada kullanma ihtimali sağlayacaktır. İşte bu sebeple faiz oldukça önemlidir.
FAİZ BİR GELİR KAYNAĞI OLABİLİR Mİ?
Faiz tıpkı başından beri değerlendirdiğimiz gibi yine iki farklı bakış açısıyla gelir sağlayabilir. Parayı faiz için alan kurumlar ve yatırımcılar. Faiz için yatırım çeken kurumlar bu faizleri geri ödemeler karşılığında aslında tüm paraya sahip olurlar, bu parayı geri ödeme karşılığında kendi içlerinde yatırım yapmak için kullandıkları için bu kurumlar faiz verdikleri halde gelir sağlarlar. Yatırımcılar ise bu durumu şu şekilde sağlamaktadır, eğer yatırımcı belirli faiz oranına karşılık hedeflediği bir karşılıkta faiz alırsa bu tabi ki gelir olacaktır. Ancak bu miktarı sağlamak için günümüzde yüklü miktarda parayı faiz için yatırmak ve o parayı harcamaktan uzak durarak korumak gerekmektedir. Ama temelde faiz kimse tarafından kesin bir gelir kaynağı olarak değil, ek gelir ya da birikim olarak değerlendirilmektedir.
FAİZİN EKONOMİYE ETKİSİ
Günümüzde ekonomi her ülke tarafından büyük öneme sahiptir. Ekonomisi güçsüzleşen ülkeler de refah zamanla azalır, halkın alım gücü düşer ve mutsuz bir toplum ortaya çıkar. Bu bağlamda ekonomiyi güçlendirmek için çeşitli yöntemler geliştirilir ve uygulanır. Faiz artırımı ise kısa vadede etkili bir yöntemdir. Bir ülkenin ya da bankanın faiz oranı arttırması yatırımcı çekmek ve piyasadan ülke ya da bankaya para girişi sağlamak için uygulanan bir yöntemdir. Bu sebeple şirketler geri ödemelerde Tahvil faizleri arttırarak yatırımcılara kar ettirir ve elde ettikleri parayı kullanırlar, ya da oluşturulan faiz odaklı vadeli hesaplar ile bankalar bu parayı kullanır ve belirlenen vadeler ile bunun karşılığında bu paraya belirlenen yüzdelerle ekleme yapar. Ekonomik durgunluk ve piyasadaki maddi sorunlar sebebiyle ülkemizde de bu tip faiz kararları son dönemlerde sık sık verilmiştir. Bu her ülke için geçerli olmayan bir yaklaşımdır. Ancak özetle ekonomisi güçlü ve dayanıklı ülkelerde faiz oranları düşükken, toparlanma sürecinde ya da güçsüzleşen ekonomiye sahip ülkeler faiz oranlarını arttırmaktadır.
ÜLKEMİZDE FAİZE BAKIŞ AÇISI
Gerek dinimizin gerekçeleri, gerekse şu anki ülke liderlerinin söylemleri nedeniyle faiz kötü ve yanlış bir gelir edinme yöntemi olarak görülmektedir. Ancak baktığımızda ekonomiyi ayakta tutan iki şey üretim ve yatırımlardır. Faizin kullanılmadığı ya da tercih edilmediği bir ülke de ekonomik şartların çok iyi düzeyde olması gerekmektedir. Aksi taktir de ülke gelecek vaat etmiyorsa yatırımcıların ülke piyasasına girmesi için bir neden kalmaz. Yatırımının karşılığını almayan kimse bir ülkeye para vermeyecektir. İhtiyaç halindeki paraya ulaşamamak ekonomiyi zora sokacaktır. Evet faiz dinimiz açısından hoş görülmez ve yanlıştır. Bunun sebebi üretip emek harcanarak elde edilmeyen bir kazanç olmasıdır. Bu yaklaşım gayet doğrudur. Ancak ülkelerin faiz faktörünü bu sebeple gözden çıkarmaları mümkün değildir. Bugün dünya ekonomisinde faiz oranlarının düşük olduğu ülkelere baktığımızda ilk 10’daki ülkelerin ekonomik güçlerinin bu anlamda iyi olduklarını göreceksiniz.
EN DÜŞÜK FAİZ VEREN 10 ÜLKE
- İsviçre -0.75
- Danimarka -0.6
- Japonya -0.1
- Avusturya 0
- Belçika 0
- Bulgaristan 0
- Fransa 0
- Almanya 0
- Yunanistan 0
- Hollanda 0
Bu tabloda göreceğimiz gibi kimi ülkeler ekonomik anlamda gerçekten güçlü iken kimisi bulundukları ticari ilişkiler nedeniyle faiz oranlarını sıfır ve altında tutmaktadır. İlk üç sırada bulunan ülkelerin eksi faize sahip olmasının sebebi ise bu ülkelerin en güvenli bankalara sahip olması ve var olan paraların o ülkede korunmasından kaynaklı olarak bankaların yatırımcıların paylarından kesim gerçekleştirdiğini anlamına gelir. Bu da o ülkelerdeki kurların diğer ülkelere göre kar getirdiğini göstermektedir.
SOSYAL YAŞA 